Tình trạng nợ BHXH xảy ra ở tất cả loại hình kinh tế nhưng tập trung vào khối doanh nghiệp (DN) ngoài quốc doanh. Nguyên nhân chính là do ý thức tuân thủ pháp luật BHXH của chủ sử dụng lao động chưa cao, chưa nhận thức đầy đủ về trách nhiệm, chưa quan tâm đến quyền lợi BHXH đối với người lao động (NLĐ).
Công nhân Công ty TNHH Shing Việt (quận Thủ Đức, TP HCM) an tâm khi được doanh nghiệp trích nộp đầy đủ BHXH, BHYT
Ba DN đứng đầu danh sách nợ BHXH gồm: Công ty CP Xe khách Phương Trang (TP HCM) với 28,7 tỉ đồng, Công ty TNHH Nam Phương (TP HCM) 20,9 tỉ đồng, Công ty CP Lilama 3 (Hà Nội) 25,4 tỉ đồng. Đáng lo ngại nhất là hiện nay, có khoảng 1.400 tỉ đồng nợ BHXH từ các DN đã ngừng hoạt động, giải thể, phá sản hoặc chủ bỏ trốn. Đây là dạng "nợ treo", hầu như không thể thu hồi và quyền lợi của NLĐ ở các DN này có nguy cơ mất trắng. Trong số 1.400 tỉ đồng tiền nợ, có 193.661 NLĐ bị ảnh hưởng đến quyền lợi.
BHXH Việt Nam cũng cho biết đến nay, 746.152 sổ BHXH đã được bàn giao cho NLĐ. Trong đó, một số địa phương đã thực hiện bàn giao sổ BHXH cho NLĐ với số lượng lớn như: Đồng Nai với 305.633 sổ, Hải Phòng 74.623 sổ, TP HCM 62.030 sổ...