Phép năm của người lao động bị bớt xén

Đây không phải là trường hợp cá biệt. Tại không ít DN trên địa bàn TPHCM cũng xảy ra tình trạng tương tự.

Thỏa thuận không nghỉ, chèn ép NLĐ

Tại Công ty Cong Chuyan (quận 8-TPHCM), công nhân (CN) cho biết phải làm việc 7 ngày/tuần, thường xuyên tăng ca, sức khỏe suy kiệt. Khi CN xin nghỉ phép, công ty viện đủ lý do để không cho nghỉ; nếu ai tự ý nghỉ, dù chỉ một ngày, sẽ bị buộc thôi việc. Không cho CN nghỉ phép, công ty cũng không thanh toán tiền. Khi CN khiếu nại đến các cơ quan chức năng, công ty cho rằng, công ty không cấm, chỉ tại CN không nghỉ. Còn Công ty Phú Quý (quận 1 - TPHCM) lại thỏa thuận với NLĐ không nghỉ phép mà thanh toán bằng tiền vào cuối năm. Thế nhưng, nhân viên Võ Chơn Chất cho biết: “Tôi làm việc từ năm 1998 đến tháng 5-2001 bị thôi việc nhưng không được thanh toán tiền một ngày phép nào. Hàng chục anh em khác cũng bị xử ép như vậy”.

Tùy tiện vi phạm luật

CN Công ty Chế biến thực phẩm Phú Cường (quận Gò Vấp-TPHCM) phản ánh nhiều năm nay họ không được hưởng chế độ nghỉ phép hàng năm. Chúng tôi đặt vấn đề này với ban giám đốc công ty thì được trả lời: “Công ty trả lương sản phẩm, nên khi CN nghỉ thì lấy đâu ra sản phẩm làm căn cứ tính lương?”. Từ lý do đó, các ngày nghỉ được hưởng lương theo luật định (lễ, tết, tang ma, hiếu hỉ...) đều bị công ty thoái thác trả lương. Cũng viện lý do trả lương sản phẩm, Công ty May Gia Tuấn (huyện Bình Chánh-TPHCM) trả lương những ngày nghỉ phép của NLĐ theo một quy chế do công ty tùy tiện đặt ra: Có làm có lương, không làm không có lương, bất kể nghỉ việc vì lý do gì.

Cào bằng số ngày phép năm

Theo quy định hiện hành, số ngày phép năm của NLĐ (đã làm việc đủ 12 tháng cho một người sử dụng lao động) là 12, 14 hoặc 16 ngày tùy theo điều kiện lao động bình thường, nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hay đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm. Tuy nhiên, hiện đang phổ biến tình trạng cào bằng số ngày phép năm là 12 ngày đối với tất cả các loại lao động. Tại hai khu chế xuất Tân Thuận và Linh Trung, TPHCM, 90% DN dệt, may và hóa chất quy định phép năm của NLĐ trực tiếp sản xuất là 12 ngày. Tương tự, nhiều DN chế biến thủy hải sản, da, giày, thủy tinh cũng chỉ áp dụng số ngày nghỉ thấp nhất cho NLĐ.

Phép năm là những ngày nghỉ NLĐ được hưởng nguyên lương theo quy định của pháp luật hiện hành. Việc DN cố tình bỏ qua hoặc tùy tiện thực hiện như trên là vi phạm pháp luật lao động và xâm phạm quyền lợi hợp pháp, chính đáng của NLĐ.