Thu hồi sách – "Mất bò mới lo làm chuồng!"

Sau gần nửa năm phát hành, tập truyện ngắn Ở lưng chừng nhìn xuống đám đông của nhà văn Nguyễn Vĩnh Nguyên (Phương Nam Book và NXB Hội Nhà văn ấn hành) bị Sở Thông tin Truyền thông TPHCM ra quyết định thu hồi vì lý do “sách truyền bá lối sống dâm ô đồi trụy, không phù hợp với thuần phong mỹ tục Việt Nam”.

                                                                       

                                                                               
Quyết định thu hồi nêu rõ: Nếu quá thời hạn 10 ngày, công ty sách Phương Nam không tự nguyện chấp hành quy định sẽ bị cưỡng chế.

                                        

Ngay khi vừa có quyết định thu hồi thì ngay lập tức, một cuộc “lùng sục” Ở lưng chừng nhìn xuống đám đông diễn ra khắp trong Nam ngoài Bắc. Mạng xã hội cũng “rùm beng” thông tin thu hồi sách và nhiều cư dân mạng lên tiếng sẽ mua cuốn sách trước thời hạn bị thu hồi. Xem ra cuốn sách ra đời, nằm im lìm trên kệ sách như một chấp nhận mặc định của văn học trong suốt nửa năm qua bây giờ trở thành một cuốn sách được “săn tìm ráo riết”.

 

Một bạn có nickname Haoaz nhận định: "Thu hồi chỉ làm cho nó "nóng" thêm thôi, cuốn Sát thủ đầu mưng mủ giờ cả nhà tớ đều đọc", "Tại sao không kiểm duyệt trước khi xuất bản chứ? Làm ăn kiểu này đúng là ... chán!"... Một số bạn đọc cho rằng lẽ ra cơ quan quản lý phải thẩm định kỹ trước khi duyệt. Nếu cứ xuất bản rồi thu hồi thì chẳng khác nào tạo sự chú ý cho cuốn sách, mở ra cơ hội "làm ăn" cho sách lậu lan tràn.   
                                                                    

Ở lưng chừng nhìn xuống đám đông không phải là cuốn sách đầu tiên bị thu hồi sau khi đã đến tay độc giả. Mới đây cũng đã có cuốn Sát thủ đầu mưng mủ - Thành ngữ sành điệu (họa sĩ Thành Phong, Nhã Nam và NXB văn học ấn hành) bị yêu cầu thu hồi điều chỉnh lại nội dung sau khi bị dư luận lên án. Và Sợi xích của Lê Kiều Như thì ai cũng biết.

 

                                              
Không thể khép các đầu sách bị thu hồi này vào cùng một tội trạng, nhưng một điều chung nhất có thể nhìn thấy chính là sự lơi lỏng quản lý, khả năng thẩm định của chính những người chịu trách nhiệm trong lĩnh vực xuất bản.

                                                     

Và cũng không phải thu hồi sách là có thể ngăn chặn tất cả mọi ngã tuyên truyền mà còn hệ lụy là sách càng có khả năng lan rộng hơn trong đám đông. Sợi xích bị thu hồi vẫn được bày bán tràn lan trên vỉa hè. Những hình ảnh của Sát thủ đầu mưng mủ phát tán trên mạng. Và Ở lưng chừng nhìn xuống đám đông thì đang có nguy cơ được các đầu nậu sách lậu cho phát tán khi trở thành một cuốn sách được dư luận quan tâm. 

                                                                                      
Cho đến thời điểm này, không ít độc giả đã có trong tay cuốn sách Ở lưng chừng nhìn xuống đám đông, có phải đúng như lý do thu hồi của Sở Thông tin Truyền thông TPHCM hay không thì mỗi một độc giả đều có thể tự đánh giá được. Điều đáng nói từ vụ việc này là, tại sao ngay từ đầu không có sự cẩn trọng, chặt chẽ và quyết liệt mà cứ phải để tình trạng “mất bò mới lo làm chuồng?”, chỉ khi dư luận lên tiếng thì mới cân đo đong đếm giá trị tác phẩm? Cứ nương theo dư luận mà hành xử cũng không khác gì "tự tát" vào khả năng quản lý của mình.