Đi trong lòng cống hộp

Đoạn nào cũng có sai sót

Sáng 16-9, mặc dù là ngày chủ nhật, song đoàn thanh tra, kiểm định và người dân vẫn tất bật làm việc, đến đoạn cống G26- G27. Gia nhập vào đoàn kiểm định, tôi lội bì bõm trong lòng cống, nước thải lấp xấp đầu gối, mới nửa giờ đã thấy ngứa rần. Càng về phía hạ lưu, mực nước càng cạn dần, có chỗ ở đoạn G26 đo được chỉ 0,1m. Trong khi đó, ở đoạn G17, mực nước đo được tới hơn 0,6m. Một người dân am hiểu cho rằng, với cao độ như vậy, gặp lúc mưa ngập, nước thải sẽ... chảy ngược về thượng nguồn!

Khi vừa bước xuống lòng cống hộp, tôi đã thấy ngay một lỗ đục thân cống bự chảng, nham nhở, xung quanh lòi chòi lõi sắt. Trước đó, ngày 14-9, ở đoạn G8-G18, đoàn kiểm định đã phát hiện tới 45 lỗ đục như vậy. Chú Đức, một người dân địa phương vốn là kỹ sư xây dựng, khẳng định: “Thân cống không được đục. Nếu cần có chỗ để thông với cống thoát của các hộ dân thì khi đúc cống đã có khuôn sẵn chừa ra”. Hai đầu nối giữa cống chính và các cống phụ thường chênh nhau và hở cả tấc, quá tiêu chuẩn kỹ thuật cho phép, thậm chí có chỗ hở hơn nửa mét. Ở chỗ hở, có nơi thì trám sơ sài bê tông, có nơi lại chỉ thấy đá dăm và đất lùi xùi, chỉ cần dùng tay miết nhẹ là rơi lả tả...

Lòng cống tối om. Vài ánh đèn pin của đoàn kiểm tra chỉ đủ sáng nơi họ làm việc. Tôi lò dò đi lên trước, và sém một chút nữa đã va đầu vào một thanh sắt từ  thành cống bung ra. Không hiểu người ta đúc cống thế nào mà tôi thấy sắt cứ lòi cả ra, cứ như một kẻ ốm yếu trơ xương. Ở một chỗ chân cống bị hỏng, một người dân theo đoàn, anh Minh, thò tay vào để đo độ rỗng, bị đá cắt chảy máu tay. “Đoạn nào cũng có sai sót, thi công kém chất lượng”- ba người dân đi theo đoàn cho biết. Đơn cử như đoạn G19 có mối hở 0,11m, cao hơn 1m, bên trong thành có lỗ hổng sâu đến 1,5m. Đoạn G23 có chỗ cống rộng 1,54m mất chân, đáy bê tông không liên kết.

Tranh nhau từng milimet!

Trong đoàn người chui vào lòng cống hộp có cán bộ kiểm định, đại diện đơn vị thi công và ba người dân địa phương. Một người dân đi trước dùng phấn đánh dấu những chỗ thi công gian dối, như hở mối nối cống, cốt sắt bê tông lòi ra, lỗ đục thân cống... Một người soi pin đo đạc, người còn lại ghi chép và... tranh cãi! Tôi thường xuyên nghe thấy, đại loại, tiếng người dân: “Đề nghị ghi vào: mối hở 151mm”. Tiếng của người kiểm định hoặc bên thi công: “Thôi ghi 150 mm cho tròn”! 

Có nhiều chỗ bê tông biến đâu mất tiêu, thành lỗ hổng, người dân đành phải dùng tay thò vào kiểm tra độ sâu. Chú Kiều, một trong ba người dân theo đoàn, cho biết: “Hôm trước tụi tôi đã chuẩn bị một cây sắt để thọc đo, không hiểu sao biến đi đâu mất!”. Có chỗ,  cốt sắt bê tông lòi ra rành rành, hai bên cũng tranh nhau xem có lòi ra không, lòi bao nhiêu...

Cuộc đấu tranh thật sự bắt đầu 

Những ngày qua, theo sát người dân phường 15- quận 10, những người kiên trì đấu tranh chống tiêu cực bởi một công trình thi công gian dối, kém chất lượng, tôi có cảm giác như cuộc đấu tranh của họ lúc này mới thật sự bắt đầu. Bên miệng cống G26, dì Thôi rỉ tai tôi: “Chuyện thanh toán người chống tiêu cực ở vụ Thảo Cầm Viên buộc chúng tôi phải cảnh giác”... Nhiều người dân bỏ cả công ăn việc làm để theo đoàn kiểm tra. Anh Dũng bị giãn dây chằng cột sống, đau lưng chịu không thấu, nhưng bốn hôm nay luôn gồng mình theo đoàn kiểm định chui vào cống hộp. Chú Đức già yếu, ngồi yên không được, cũng chui xuống lòng cống một ngày, hôm sau liền ngã bệnh...

Thật ra, trong lòng cống hộp dù có phơi bày sự gian dối, cẩu thả, song đó chỉ là bề nổi của một công trình kém chất lượng. Điều quan trọng nhất là lớp bê tông lót đáy có hay không, chất lượng thế nào..., vì đây chính là điểm xung yếu nhất của công trình. Đi trong lòng cống hộp, tôi đã thấy được, dưới đáy- ở hai đầu mối nối cống, nhiều chỗ không có  lớp bê tông, hoặc bê tông không liên kết. 

QUÝ PHONG