Chuyện nhỏ như... rác !

Tôi lãnh đủ một thau nước chùi nhà trong khi bà chủ nhà, người vừa “tặng” cho tôi thau nước dơ vẫn “ung dung tự tại” như không có chuyện gì xảy ra! Nhiều lần, tổ dân phố đã than phiền và khiếu nại về “nếp sống văn minh đô thị” của gia đình này lên phường, chủ hộ được mời lên nhắc nhở, nhưng rồi đâu vẫn vào đó! Lúc bấy giờ, tôi liên tưởng đến thời tiểu học của mình, cuối năm được phần thưởng học sinh giỏi, cha mẹ may cho một bộ quần áo mới để mặc đến trường lãnh thưởng. Đang tung tăng trên đường thì cũng nghe một tiếng “chạch”. Và cả bộ quần áo mới của tôi thấm đẫm vệt nước bã trầu của một bà mẹ quê ngồi trên xe ngựa chạy xuống chợ! Chiếc xe ngựa vẫn thong dong chạy còn tôi thì chỉ biết đứng nhìn theo và uất ức khóc ròng... Chẳng lẽ đi kiện củ khoai?

Đi trên phố, ngay cả những phố trung tâm, nơi du khách nước ngoài qua lại hằng ngày, tôi thường gặp những bịch nước vừa được uống hết hay những vỏ trái cây từ trong cửa hàng bất thần “bay” ra đường, mặc nhiên trúng ai là lỗi tại... người đó! Cảnh tượng này cũng thường xảy ra từ những chuyến xe buýt công cộng hay những chuyến xe du lịch ở các tỉnh về.

Một hôm đang đứng trước siêu thị, bất ngờ gặp một cậu học sinh tiểu học dáng vẻ “quê mùa” nhờ chỉ giùm chỗ vứt rác. Tôi bắt chuyện hỏi cháu ở đâu, học trường nào? Cậu bé trả lời học ở trường huyện ngoại thành, trong dịp hè được trường tổ chức cho đi tham quan thành phố. Trong trường, cô thầy luôn luôn nhắc nhở học sinh không nên vứt rác bừa bãi. Ở nhà, cha mẹ cậu cũng tập cho con vứt rác đúng chỗ, riết rồi thành thói quen.

Xem ra ý kiến cho rằng khạc nhổ lung tung, vứt rác bừa bãi là tập quán của “nếp sống nông thôn” đã không còn thích hợp. Vấn đề là những cá nhân trong xã hội đã được thụ hưởng một môi trường giáo dục như thế nào, bất kể họ là dân nông thôn hay thành thị.