Lịch tờ 2002: Mã đáo thành công?

Thị trường lịch 2002 đã khởi động. Như mọi năm, Cục Xuất bản giao cho bốn nhóm xuất bản: Khoa học Kỹ thuật, Văn hóa Thông tin, Nông nghiệp và Chính trị Quốc gia - đại diện cho 41 nhà xuất bản (NXB) trong cả nước - để in 10 triệu lịch bloc. Về mẫu mã lịch bloc không có gì thay đổi vì không có cạnh tranh. Vấn đề là phân phối lịch bloc như thế nào cho hợp lý để tránh tình trạng chợ đen. Riêng lịch tờ vẫn do tư nhân liên kết với các NXB để thực hiện, do đó sự cạnh tranh rất quyết liệt.
Khi các đại gia trở thành giám đốc
Ở TPHCM có khoảng 10 đại gia chuyên làm lịch. Trước kia họ thường ẩn mình trong bóng tối để hoạt động. Từ khi có chính sách thông thoáng về kinh tế và liên kết xuất bản, họ đã xuất hiện và trở thành giám đốc các công ty trách nhiệm hữu hạn dịch vụ văn hóa, như công ty Thời Đại, Hương Trang, Tao Đàn, Phước Hải... Đến mùa lịch họ đã in những cuốn catalogue rất đẹp để chào hàng.
Một công ty thường liên kết với nhiều NXB để in nhiều mẫu mã lịch tờ. Trung bình công ty phải nộp quản lý phí cho NXB từ 2 triệu đồng đến 2,5 triệu đồng/đầu lịch 5 tờ. Các công ty cũng chủ động lo nhập giấy couché ngoại từ trước, nay giá USD có biến động, nhưng giá giấy không bị biến động nên giá lịch năm nay không tăng so với năm trước. Năm nay, NXB bắt buộc phải in giá lịch lên bìa và các công ty làm lịch đã chấp hành với bảng giá bán: Lịch 1 tờ: 2.500 đồng, lịch 5 tờ: 10.000 đồng, lịch 7 tờ: 13.000 đồng, lịch lò xo 7 tờ: 18.000 đồng, lịch lò xo 13 tờ: 20.000 đồng. Đấy là giá bán lẻ, còn càng mua nhiều giá lịch càng hạ. Để cạnh tranh, các công ty đều in lịch trên giấy tốt, thuê họa sĩ sáng tạo nhiều mẫu mới và đặt hàng các nhiếp ảnh gia chụp ảnh theo chủ đề.
Nội dung lịch năm 2002?
Năm 2001, Cục Xuất bản không cấp phép in lịch các người mẫu mặc áo tắm, năm nay cũng vậy. Do đó, các công ty đã đầu tư vào các mẫu khác. Nhiều nhất vẫn là thắng cảnh VN, thiếu nữ mặc áo dài. Các năm trước ảnh lịch hoa, bonsai, nhà đẹp thường được lấy lại từ các cuốn lịch nước ngoài. Năm nay, nhiều công ty đã thuê các nhiếp ảnh gia chụp ảnh hoa, bonsai, nhà đẹp ở VN để có mẫu mã riêng.
Năm 2002 theo âm lịch là năm Nhâm Ngọ, công ty nào cũng có một bộ lịch về con ngựa. Từ tranh ngựa của họa sĩ Trung Quốc Từ Bi Hồng, đến tranh ngựa của các họa sĩ phương Tây. Trước phong trào thư pháp nở rộ, Công ty Hương Trang đã nhanh nhạy in bộ lịch thư pháp do ông Nguyễn Thanh Sơn viết những chữ: nhân, nghĩa, lễ, trí, tín, tâm. Công ty Trí Việt tung ra hai bộ lịch về các ban nhạc - ca sĩ nổi tiếng nước ngoài...
Với phương tiện in hiện đại, các công ty có thể thực hiện những bộ lịch hội họa, nhiếp ảnh nghệ thuật không thua kém nước ngoài. Năm 2000, một đại gia đã mua một số tranh lụa, hàng chợ bày bán ở lề đường Đồng Khởi với giá 20.000 đồng/tấm. Ông đem về in bộ lịch tranh lụa VN và bán đắt như tôm tươi. Năm nay các công ty đều ăn theo một bộ lịch tranh lụa VN. Điều đáng buồn đấy chỉ là loại tranh chợ, sao chép lại... nhưng lại bán chạy! Thực tế đó làm các công ty không dám in lịch tranh lụa của họa sĩ Nguyễn Phan Chánh, trừ khi có nơi đặt hàng.
Từ nay đến tháng 11-2001, sẽ có một số cá nhân tung ra những mẫu lịch độc chiêu. Loại lịch này chỉ bán cho một số cơ quan, công ty quen biết, ít bán rộng rãi. Nhìn chung, lịch tờ VN đã mỗi ngày in mỗi đẹp, giá lại quá rẻ so với lịch nước ngoài.